ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗ ΝΗΣΤΕΙΑ;
Διανύουμε από χθες την περίοδο της Σαρακοστής της περιόδου δηλαδή κατά την οποία ακολουθούμε τη θρησκευτική νηστεία μέχρι το Πάσχα κατά τη διάρκεια της οποίας απέχουμε από την πρόσληψη ζωικών προϊόντων. Πέρα από αυτού του είδους νηστείας που είναι θρησκευτική, όπως και το Ραμαντάνι, υπάρχει και η διαλειμματική νηστεία (ΔΝ) όπου είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ποικιλία διατροφικών προτύπων που θέτει τον χρονικό περιορισμό στην λήψη τροφής. Δεν καθορίζει ποιες τροφές θα πρέπει να καταναλώνονται, αλλά το πότε καταναλώνονται, δηλαδή καταναλώνονται λίγες ή και καθόλου θερμίδες για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.
Έχει τις ρίζες της στο γεγονός ότι κατά την προϊστορία το φαγητό δεν ήταν πάντα εύκολα διαθέσιμο οπότε οι προγονοί μας έπρεπε να βγουν έξω για να αναζητήσουν φαγητό και τις φορές που δε τα ήταν εφικτό προσαρμοζόντουσαν στις νέες συνθήκες αφαγίας-νηστείας για αρκετές ώρες ή και μέρες προκειμένου να επιτευχθεί η επιβίωση.
Πολλοί άνθρωποι μαγεύονται στην ιδέα ότι μπορούν κάποιες φορές την ημέρα να καταναλώνουν ότι θέλουν και να χάνουν βάρος παράλληλα, οπότε αυτού του είδους η διατροφή αρχίζει να κερδίζει έδαφος σιγά σιγά. Πάμε όμως να δούμε από επιστημονικής πλευράς κατά πόσο είναι αποτελεσματική και τι κινδύνους πιθανώς έχει για την υγεία.
ΠΟΙΑ ΤΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΕΙΔΗ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ;
- Εναλλακτική ημερήσια νηστεία: περιλαμβάνει μέρες που δεν τρως καθόλου ενεργειακά φαγητά ή ποτά αλλά πίνεις μόνο υγρά χωρίς θερμίδες, και υπάρχουν και μέρες κατά τις οποίες καταναλώνεις ελεύθερα χωρίς περιορισμούς ό,τι θέλεις (ad libitum). Π.χ. 36 ώρες νηστεύεις και 12 ώρες τρως ό,τι επιθυμείς.
Αποτελέσματα ερευνών: την 22η μέρα αυτής της διατροφής παρατηρήθηκε μείωση κατά 2,5% του αρχικού σωματικού βάρους, μείωση των μεταγευματικών τριγλυκεριδίων, αύξηση της HDL, LDL, και της ολικής χοληστερόλης καθώς και μείωση των δεικτών φλεγμονής.
- Τροποποιημένη νηστεία (5:2): καταναλώνεις το 20-25% της ενέργειας που θαέτρωγες κανονικά σε 2 ασυνεχείς μέρες και τις άλλες 5 μέρες της εβδομάδας ακολουθείς κανονικά την διατροφή που έκανες χωρίς υπερβολές και χωρίς θερμιδικό περιορισμό. Π.χ. οι άντρες καταναλώνουν μόνο 600 θερμίδες τη φορά για 2 ασυνεχείς μέρες και τις άλλες 5 τρώνε κανονικά και οι γυναίκες τρώνε 500 θερμίδες.
Ένα μενού των 500 θερμίδων μοιάζει κάπως έτσι:
ΠΡΩΙΝΟ
1 φέτα ψωμί και 1 φέτα τυρί
ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ
Τονοσαλάτα με τόνο λίγο λάδι και μαρούλι
ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ
1 φρούτο
ΒΡΑΔΙΝΟ
1 γιαούρτι κι 2 κριτσίνια
Αποτελέσματα ερευνών: μέτα από αυτού του είδους νηστεία παρατηρήθηκε βελτίωση των προφλεγμονωδών κυτταροκινών (CRP, TNF-α) που σημαίνουν φλεγμονή σε κύτταρα και ιστούς, βελτίωση των ορμονών της όρεξης λεπτίνη και αδιπονεκτίνη, αύξηση της μεταγευματικής γκρελίνης, μείωση της όρεξης, σταθεροποίηση της πείνας και άυξηση του κορεσμού.
- Περιορισμένη χρονικά διατροφή (16:8): δηλαδή τρως ό,τι θες (3 γεύματα συνήθως) σε συγκεκριμένες ώρες την ημέρα π.χ. από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 8 το βράδυ και τις άλλες ώρες νηστεύεις μέχρι την επόμενη ημέρα.
Αποτελέσματα ερευνών: η μεταγευματική γλυκόζη και ινσουλίνη ήτα αυξημένες τις μέρες χωρίς πρωινό, αλλά δεν καταναλώνονταν περισσότερες θερμίδες στο μεσημεριανό. Μειώθηκαν από τις ορμόνες της όρεξης η PYY, η λεπτίνη και η γκρελίνη, χωρίς όμως αλλαγή της όρεξης το απόγευμα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:
- Γενικά δεν παρατηρήθηκε ανώτερη απώλεια βάρους σε σύγκριση με τις κλασσικές υποθερμιδικές διατροφές.
- Δεν υπάρχουν δεδομένα για τυχόν επιπτώσεις στην ποιότητα διατροφής, ύπνου και σακχαρώδη διαβήτη.
- Υπάρχουν μερικά ενθαρρυντικά αποτελέσματα για τη μείωση κινδύνου σε σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο και νόσο Alzheimer.
- Αρνητικές ίσως επιδράσεις έχουν αναφερθεί στη βιβλιογραφία, όπως ναυτία και έμετος, οίδημα, αλωπεκία, νευροπάθεια, υπερουριχαιμία και ουρική νεφροπάθεια, ανωμαλίες στην έμμηνο ρύση, μη φυσιολογικοί δείκτες ηπατικής λειτουργίας, μειωμένη οστική πυκνότητα, ανεπάρκεια θειαμίνης, εγκεφαλοπάθεια Wernicke, αλλά και ήπια μεταβολική οξέωση
- ΤΙ ΞΕΡΩ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ! Η διαλειμματική νηστεία δεν φαίνεται να έχει επιβλαβή σωματικά ή διανοητικά αποτελέσματα όταν εφαρμόζεται σε βραχεία διάρκεια. Φαίνεται να οδηγεί σε απώλεια βάρους ειδικά η Εναλλακτική ημερήσια νηστεία , όμως με τίμημα τη μεγάλη πείνα.
Η ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΥ
Κάθε άτομο έχει απολύτως εξατομικευμένες ανάγκες διατροφής και μοναδικό τρόπο διαβίωσης. Δεν θα πρέπει να προσαρμόζει τις ανάγκες του σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο διατροφής, αλλά η διατροφή να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Η διαλειμματική νηστεία μπορεί να λειτουργήσει σε κάποια άτομα βραχυπρόθεσμα, αλλά πρέπει να σχεδιαστεί προσεκτικά από καταρτισμένο Επιστήμονα Διαιτολόγο, για να καλύψει όλες τις διατροφικές ανάγκες που καθορίζονται από τις επίσημες διατροφικές οδηγίες και οφείλει το άτομο να βεβαιωθεί ότι το κάνει με υγιεινό και ασφαλή τρόπο!
